Ferdaos Khan Nangarhari
Inleiding
De wereld verandert snel door technologie en digitalisering. Dit vraagt om een nieuwe manier van ondernemen, die niet alleen gericht is op winst, maar ook op doel en impact. Als studenten netwerkeconomie leren we hoe je een succesvolle ondernemer of intrapreneur kunt worden in deze dynamische context. In dit essay onderzoeken we de belangrijkste elementen van modern ondernemerschap, zoals de definitie, de uitdagingen, de vaardigheden en de strategieën die nodig zijn om te floreren in het digitale tijdperk. Ook bespreken we de rol van verantwoord ondernemen in het bereiken van succes.
Ondernemerschap, digitalisering en succes: wat bedoelen we hiermee?
Ondernermerschap, digitalisering en succes zijn spannende onderwerpen. Maar wat betekenen deze begrippen zullen we in dit stuk uitleggen.
Eerst en vooral willen we begrijpen wie een ondernemer is. Een ondernemer is iemand die zijn eigen weg kiest om een nieuwe onderneming of bedrijf op te richten in een zelfgekozen sector. Dit impliceert ook het vermogen om een gat in de markt te ontdekken en vervolgens aan de slag te gaan om het geïdentificeerde probleem op te lossen(What Is Entrepreneurship?, 2022).
Terwijl we ons verder verdiepen, richten we onze aandacht op de betekenis van digitalisering. Volgens Gartner is digitalisering het proces van het gebruiken van digitale technologieën om een bedrijfsmodel te transformeren, nieuwe inkomstenbronnen te creëren en waarde te genereren door de overstap te maken naar een digitaal bedrijfsmodel (Definition of Digitalization – Gartner Information Technology Glossary, n.d.). Met andere woorden, digitalisering houdt in dat een bedrijfsmodel wordt aangepast (of de overstap maakt) om online geld te verdienen als ondernemer.
Het begrip succes complex en moeilijk om te definiëren. Mensen associëren succes vaak met geld, macht en invloed. In verschillende woordenboeken zul je vaak lezen dat succes betekent dat je de doelen realiseert die je voor jezelf hebt gesteld. Maar voor ons is het meer dan dat. We hebben ervoor gekozen om succes te definiëren volgens het artikel van Steve Rose. Hij is een academisch onderzoeker die complexe onderwerpen probeert te verwoorden op een begrijpelijke manier. Volgens zijn artikel kunnen we succes als volgt definiëren: succes betekent trouw blijven aan je diepere doelen, zelfs als dat betekent dat je afwijkt van oppervlakkige sociale normen. Het houdt in dat je vreugde vindt in moeilijke momenten en de moed hebt om je eigen pad te volgen ondanks onzekerheid (Rose, 2019).
Dus wat is succesvol ondernemen in het digitale tijdperk? Op basis van de hierboven gegeven definities kunnen we stellen dat als je ervoor kiest om een probleem op te lossen of een leegte in de markt te vullen, en dit koppelt aan een bedrijfsmodel om online geld te verdienen, en als je je tijdens dit proces ook persoonlijk vervuld voelt en niet opgeeft, je dan succesvol bent als ondernemer in het digitale tijdperk.
De digitale revolutie en de opkomst van de netwerkeconomie: kansen en uitdagingen voor ondernemers
Laten we eens kijken naar de digitale revolutie en hoe dit het ondernemerschap beïnvloed. In ons digitale tijdperk is het makkelijker dan ooit om ondernemer te worden. Je hoeft geen grote gekke kosten vooraf te maken om bijvoorbeeld een winkel op te richten. Alles wat je nodig hebt, is een webshop opzetten op een platform voor ongeveer 20 euro per maand. Zo kun je beginnen met het verkopen van je producten of diensten (natuurlijk zijn er nog enkele kleine bedragen nodig om een ondernemingsnummer aan te vragen en andere formaliteiten te voltooien). Ondanks deze enorme faciliteiten slagen toch maar weinig mensen erin om een succesvol bedrijf op te richten. Volgens The New York Times bestond in de jaren 80 ongeveer 15% van de ondernemingen uit startups, terwijl dit vandaag de dag is afgenomen tot een bescheiden 8% (Kivo, 2018). Een belangrijke reden hiervoor is hevige concurrentie in de markt.
Verder is de economie en het ondernemerschap in de tijd waarin we leven sterk anders dan de periode zonder internet. Met de opkomst van het internet zijn zaken met elkaar verbonden geraakt. Plotseling kon je foto’s van producten in China zien zonder dat een postbode nodig was. Je kon bedrijven op het internet sneller en gemakkelijker opzoeken om producten te bestellen. Het internet werd snel geïntegreerd in de samenleving met al zijn complexiteiten.
De digitalisering en de nieuwe netwerkmaatschappij hebben ruimte gemaakt voor een nieuwe economie. Zo is de eerste opleiding Netwerkeconomie in 2003 opgericht (De Langhe, 2021). Volgens De Langhe werd de heropleving van netwerken veroorzaakt door onder andere de volgende factoren: onze groeiende kennis over complexe systemen en het verschaffen van inzicht in de structuur en dynamiek van deze complexe systemen dankzij Big Data. (De Langhe, 2021).
Maar wat zijn de kansen en uitdagingen voor mensen die in deze tijd willen ondernemen?
Technologische vooruitgang heeft altijd veel kansen voor de beschaving met zich meegebracht. Dankzij de digitale mogelijkheden kunnen ondernemers, mits ze technologie effectief inzetten, flexibeler ondernemen dan ooit tevoren. De ondernemer in het digitale tijdperk moet bereid zijn actie te ondernemen en niet bang zijn om te falen. Als hij faalt, moet hij dit accepteren en doorgaan. Volgens experts is het ook essentieel om een grondig begrip van je bedrijfssysteem te hebben. Je moet beschikken over een effectief bedrijfssysteem dat eenvoudig en efficiënt kan functioneren. Op die manier kun je jouw producten of diensten het beste bij je klanten krijgen(Kivo, 2018). Digitalisering geeft ondernemers gemakkelijk wereldwijd bereik. Data van je eigen platform kan eenvoudig worden geanalyseerd om goede en betere beslissingen voor je onderneming te nemen. Bovendien maakt digitalisering het mogelijk om veel processen tegen lage kosten te automatiseren.
Naast al deze kansen zijn er natuurlijk ook uitdagingen voor ondernemers in deze tijd. De concurrentie is enorm toegenomen. Een startende ondernemer kan bijna onmogelijk concurreren met grote bestaande bedrijven. Omdat veel bedrijfsgegevens online beschikbaar zijn, brengt dit ook risico’s met zich mee en loop je het gevaar slachtoffer te worden van cybercriminelen. Een derde uitdaging is voor mensen die niet goed kunnen werken met de beschikbare digitale tools. Het is ook lastig geworden om loyale klanten te vinden. Het is bovendien noodzakelijk geworden om voortdurend content te publiceren voor je klanten of volgers online. Zoals ze in het Engels zeggen: ‘publish or perish’. Je moet dus online aanwezig zijn, anders word je snel vergeten. Daarnaast is het kiezen van het juiste product of de juiste dienst om mee te starten ook een uitdaging geworden. Tot slot zijn een doeltreffende verkoopstrategie, het beheer van je eigen middelen en samenwerking met partners enkele van de uitdagingen waarmee ondernemers dagelijks worden geconfronteerd (11 Challenges Entrepreneurs Face and How To Overcome Them | Indeed.Com, n.d.).
Verantwoord ondernemen: een balans tussen groei en impact
Of we dat nu willen of niet, ondernemerschap heeft altijd in enige vorm te maken met geld, goederen en diensten. Ondernemers streven naar het verdienen van geld. Voor sommige ondernemers is winst maken het voornaamste doel, terwijl anderen kunnen beweren dat geld verdienen niet hun voornaamste focus is; zij streven naar ondernemen met impact. Desondanks moeten ze winst maken om niet failliet te gaan. Een impactgerichte ondernemer zal dan manieren moeten vinden om financieel rond te komen en tegelijkertijd zijn persoonlijke en zakelijke verplichtingen te vervullen. Vaak zal hij hiervoor gebruik moeten maken van goederen en diensten.
Deze goederen zijn altijd afkomstig van onze planeet, en hier komt de kern van dit stuk naar voren. Het is vanzelfsprekend om te beseffen dat ondernemers in rijkere landen een grotere impact hebben op onze planeet. Volgens een rapport geciteerd door Arthur Neslen in The Guardian hebben Europa en de Verenigde Staten de grootste schade aan ons milieu toegebracht. Samen zijn ze verantwoordelijk voor 52% van het overmatige gebruik van materialen van de 160 onderzochte landen. Daarentegen zijn de armste landen samen slechts verantwoordelijk voor 8% van deze schade (Neslen, 2022).
Wat heeft dit alles nu te maken met succesvol ondernemen in het digitale tijdperk? Een uitstekende vraag. Zoals we al hebben vermeld in onze definitie van succesvol ondernemen, is het essentieel dat je als ondernemer trouw blijft aan een dieper doel. Een doel dat je gelukkig maakt en niet uitsluitend afhankelijk is van geld. Het gaat erom dat je een meerwaarde kunt bieden aan andere mensen. Daarom is het voor een succesvolle ondernemer van groot belang om een gezond evenwicht te vinden tussen de groei van zijn bedrijf en de impact ervan. Hij moet ervoor zorgen dat zijn onderneming zowel ethisch als ecologisch verantwoord te werk gaat.
Van digitale geletterdheid tot leiderschap: de vaardigheden die elke ondernemer moet hebben
Om als ondernemer succesvol te zijn in het huidige digitale tijdperk, zijn enkele essentiële vaardigheden vanzelfsprekend. Allereerst moet een ondernemer digitaal geletterd zijn (Pallawi et al., 2022). Hij moet in staat zijn om de digitale tools die relevant zijn voor zijn bedrijf te begrijpen en te analyseren. Dit stelt hem in staat om snelle en doeltreffende beslissingen te nemen die cruciaal zijn voor zijn onderneming. Onder deze tools valt ook het vermogen om verschillende soorten data te kunnen analyseren. Hij moet bekend zijn met de basisprincipes van marketingtechnieken en weten hoe hij deze binnen de context van zijn bedrijf kan toepassen. Daarnaast moet hij vertrouwd zijn met de wereld van e-commerce, een van de digitale vaardigheden. Hij moet goed op de hoogte zijn van wie de belangrijke spelers zijn in zijn niche en strategieën kunnen bedenken om zich te onderscheiden van bestaande concurrenten.
Een ondernemer moet naast vele andere aspecten ook beschikken over leiderschapscapaciteiten (Herrity, 2022). De ondernemer moet in staat zijn om zijn onderneming, inclusief de werknemers, in de juiste richting te leiden. Met de juiste richting bedoelen we beslissingen die de financiële gezondheid van het bedrijf kunnen handhaven en tegelijkertijd ervoor zorgen dat werknemers niet worden overbelast en richting burnout geduwd worden. Dit laatste is uitermate belangrijk. We leven in een VUCA-wereld (Volatile, Uncertain, Complex, Ambiguous) en een leider in deze wereld moet zich bewust zijn van de realiteit en zijn werknemers kunnen inspireren om voortdurend leergierig te blijven (Pardo, 2022). Alles verandert constant en stabiliteit is schaars. De mens is van nature niet ontworpen om optimaal te presteren onder dergelijke omstandigheden. Daarom is het leiden van je bedrijf van cruciaal belang, zodat de mensen die voor je bedrijf werken zich goed voelen.
Zelfs als je geen werknemers hebt, werk je nog steeds voor je onderneming. De onderneming is een juridische entiteit en jij als ondernemer bent een natuurlijke persoon. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je jezelf ook goed voelt onder je eigen leiderschap van de onderneming.
Bovendien is het vanzelfsprekend dat een ondernemer altijd creatief moet zijn en voortdurend innovatie moet nastreven om in onze VUCA-wereld actief te blijven. Als je al deze aspecten kunt beheersen, dan kunnen we zeggen dat je over een ondernemersgeest beschikt.
Strategieen voor succesvol ondernemerschap
Waarschijnlijk is het u nu wel duidelijk geworden dat ondernemerschap verre van eenvoudig is. Succesvol zijn als ondernemer in deze tijd vereist succes in een complexe wereld. Met andere woorden, je kunt niet simpelweg iets doen en dan wachten op succes. Naast de eerder genoemde aspecten moet een ondernemer ook in staat zijn om effectieve strategieën te hanteren die tot succes kunnen leiden. Strategisch denken is een vaardigheid die leiders en managers helpt om om te gaan met de complexe en onzekere zakelijke wereld. Dit omvat het vormgeven van een visie, het analyseren van informatie, het maken van keuzes, het coördineren van acties en het leren van resultaten (Ehsani & Osiyevskyy, 2022). Natuurlijk kunnen strategieën altijd veranderen. Daarom benadrukten we dat een ondernemer innovatief en creatief moet kunnen denken om succes voor zijn bedrijf te waarborgen.
Enkele andere strategieën die zeker van pas kunnen komen en niet snel zullen veranderen zijn de volgende: Een ondernemer in het digitale tijdperk moet in staat zijn om trends en kansen te identificeren. Elke trend brengt nieuwe kansen met zich mee in de vorm van behoeften. Zodra de ondernemer deze behoeften herkent, kan hij oplossingen bedenken voor de pijnpunten van de klanten, of een bestaande oplossing elders ter wereld overnemen en naar zijn klanten brengen.
Verder moet de ondernemer ook een duidelijke klantgerichte strategie hebben. Academische theorieën hebben duidelijk gemaakt dat we altijd moeten uitgaan van de behoeften van onze klanten (Design Thinking Workshop Door – Innovita, n.d.). De ondernemer moet een goed beeld hebben van zijn klanten en altijd weten wat ze willen en welke richting ze opgaan. Zo kan hij gemakkelijk meebewegen met verschuivingen in de markt.
Daarnaast moet je als ondernemer in het digitale tijdperk online aanwezig zijn voor je klanten of doelgroep (Karra, 2023). Het is niet voldoende om alleen een website, een sociale mediapagina en een e-mailadres te hebben. Ten eerste moet je weten welke platforms je klanten het meest gebruiken en daar regelmatig (minstens 1 keer per week) nuttige content plaatsen. Dit zorgt ervoor dat je niet uit het zicht verdwijnt. Je klanten blijven zich herinneren aan je bedrijf en ervaren een positieve interactie met je bedrijf door de nuttige content die je wekelijks deelt. Dit is een aspect waarop we zeer veel nadruk willen leggen.
Als nieuwe ondernemer zou je kunnen ontdekken dat er al alternatieven bestaan voor de behoeften van je klanten nadat je ze hebt begrepen. Moet je dan opgeven? Nee. Dan moet je een andere strategie hanteren, bijvoorbeeld ‘digital-first’. Je moet content via nieuwe mediakanalen aan je doelgroep leveren in plaats van de traditionele kanalen (What It Means to Be a Digital-First Company, n.d.). Zo zal je eerst digitaal aanwezig zijn om je klanten te bereiken met je content en pas daarna kun je je producten of diensten aan hun aanbieden. Anders heeft het weinig zin voor een startup om dezelfde bestaande producten aan te bieden via traditionele kanalen. Deze strategie heeft gunstige resultaten opgeleverd voor zowel bestaande bedrijven als startups (Marr, 2022).
Risico’s van achterblijven in digitale tijdperk
De tools waarmee je kunt ondernemen zijn inderdaad nog nooit zo eenvoudig en betaalbaar geweest als nu. Echter, de concurrentie van vandaag is ook harder dan ooit tevoren. Vroeger hadden grote bedrijven veel klanten in grote steden en toonden ze weinig interesse om in kleinere steden filialen te openen. Hierdoor ontstonden er kansen voor kleine ondernemers om in die kleinere steden gemakkelijk iets aan te bieden voor de klanten. Maar tegenwoordig kunnen grote bedrijven dankzij digitale tools mensen op het platteland even gemakkelijk bereiken. Het is bijna onmogelijk om daarmee te concurreren, vooral omdat kleine ondernemingen niet over dezelfde middelen beschikken.
Naast de intense online concurrentie moet je jezelf voortdurend blijven bijscholen. Technologische updates, nieuwe apps en veranderend consumentengedrag zijn niet eenvoudig voor startende ondernemers om zich aan te passen.
We weten dat de Europese bedrijven niet top presteren als het over digitalisering gaat. Volgens een rapport van de Europese Investeringsbank lopen bedrijven in de EU achter op Amerikaanse bedrijven als het gaat om het gebruik van digitale technologieën (Digitalisation in the EU and the US – Overview, n.d.). Amerikaanse bedrijven zijn verder gevorderd, vooral in gebieden zoals bouw en het gebruik van slimme apparaten die met elkaar verbonden zijn. Dus EU-bedrijven moeten meer inspanningen leveren om gelijke tred te houden met Amerikaanse bedrijven als het gaat om het benutten van digitale technologieën. Deze technologieën kunnen helpen om productiever te zijn, sterker te concurreren en te groeien. Zo zullen de kansen om succesvol te zijn ook stijgen.
Tot slot geloven we dat het van groot belang is om altijd een grondig marktonderzoek uit te voeren en een specifieke niche te vinden. Onderzoek zorgvuldig of er al alternatieve oplossingen bestaan. Analyseer deze alternatieven grondig. Bereken je potentiële marktaandeel. Pas dan kun je een realistische analyse uitvoeren om te bepalen of jouw nieuwe bedrijf inderdaad een niche heeft gevonden of betere producten en diensten biedt dan wat er al beschikbaar is. Als het antwoord positief is, kun je beginnen met ondernemen en succesvol blijven door gebruik te maken van de adviezen die we in dit paper hebben gegeven.
Conclusie
Onze definitie van succesvol ondernemen in het digitale tijdperk maakt duidelijk dat succes verder gaat dan enkel positieve cijfers in je balans. We hebben de nieuwe kansen en uitdagingen voor ondernemers in deze tijd uitvoerig besproken en benadrukken dat succes voor een ondernemer in deze tijd niet langer een lineair concept is. Het vereist het vinden van een balans tussen winst maken en positieve impact hebben op onze planeet. De moderne ondernemer moet digitaal geletterd zijn en beschikken over essentiële leiderschapskwaliteiten.
Een digitale ondernemer moet heldere strategieën hanteren om creatief en innovatief te werk te gaan. Hij mag zijn online aanwezigheid niet uit het oog verliezen en moet voortdurend betrokken blijven bij zijn klanten. Verder is het voor de digitale ondernemer van cruciaal belang om een niche te vinden waarin geen alternatieven bestaan, of waarin hij een betere oplossing kan bieden aan zijn klanten dan wat momenteel beschikbaar is op de markt.
Door deze benadering te volgen, kan de moderne ondernemer succes boeken en een positieve impact hebben in dit tijdperk van digitale transformatie.
Bibliografie
11 Challenges Entrepreneurs Face and How To Overcome Them | Indeed.com. (n.d.). Retrieved 14 August 2023, from https://www.indeed.com/career-advice/career-development/challenges-facing-entrepreneurship
De Langhe, R. (2021). Netwerk economie: Een andere soort economie. https://www.netwerkeconomie.org/wp-content/uploads/2021/04/WhitePaper-Een-andere-Soort-Economie-Rogier-De-Langhe.pdf
Definition of Digitalization—Gartner Information Technology Glossary. (n.d.). Gartner. Retrieved 22 July 2023, from https://www.gartner.com/en/information-technology/glossary/digitalization
Design Thinking Workshop door—Innovita. (n.d.). Https://Innovita.Be/En/. Retrieved 14 August 2023, from https://innovita.be/en/trajectory/design-thinking-workshop/
Digitalisation in the EU and the US – Overview. (n.d.). EIB.Org. Retrieved 14 August 2023, from https://www.eib.org/en/publications-research/economics/surveys-data/eibis-digitalisation-report.htm
Ehsani, M., & Osiyevskyy, O. (2022). Entrepreneurial Strategies for Navigating the VUCA World.
Herrity, J. (2022, November 30). A Guide to Entrepreneurial Skills: Definition and Examples | Indeed.com. https://www.indeed.com/career-advice/career-development/entrepreneurial-skills
Karra, S. (2023, March 7). Council Post: Eight Ways For Entrepreneurs To Build A Strong Online Presence. Forbes. https://www.forbes.com/sites/forbesbusinesscouncil/2023/03/07/eight-ways-for-entrepreneurs-to-build-a-strong-online-presence/
Kivo, D. (2018). Council Post: How To Find Success As An Entrepreneur In The Digital Age. Forbes. https://www.forbes.com/sites/theyec/2018/08/31/how-to-find-success-as-an-entrepreneur-in-the-digital-age/
Marr, B. (2022, April 6). Why Every Business Needs A Digital-First Strategy. Forbes. https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2022/04/06/why-every-business-needs-a-digital-first-strategy/
Neslen, A. (2022, April 6). US and Europe behind majority of global ecological damage, says study. The Guardian. https://www.theguardian.com/environment/2022/apr/06/us-europe-behind-vast-majority-global-ecological-damage-study
Pallawi, Singh, S., & Kumar, M. (2022). EMPLOYABILITY AND ENTREPRENEURIAL SKILLS IN THE DIGITAL ERA: A CRITICAL REVIEW [ICFAI University]. https://abacademies.org/articles/Employability-and-entrepreneurial-skills-in-the-digital-era-%201528-2678-26-4-217.pdf
Pardo, D. (2022, September 9). Council Post: Leadership In The Current VUCA Environment: Perspective, Empowerment And Purpose. Forbes. https://www.forbes.com/sites/forbescoachescouncil/2022/09/09/leadership-in-the-current-vuca-environment-perspective-empowerment-and-purpose/
Rose. (2019, April 21). The True Meaning of Success. Steve Rose, PhD. https://steverosephd.com/the-true-meaning-of-success/
What is entrepreneurship? (2022, January 10). https://online.stanford.edu/what-is-entrepreneurship
What it means to be a digital-first company. (n.d.). Devoteam S Platform. Retrieved 14 August 2023, from https://splatform.devoteam.com/expert-view/what-it-means-to-be-a-digital-first-company/